Co się kryje w plastikach, czyli "plastic is not fantastic"!

Czas najwyższy znowu postraszyć na blogu, bo coś dawno tego nie robiłam. :) Dziś w roli głównej PLASTIK!

Nie odkryję Ameryki pisząc, że tworzywa sztuczne są powszechnie stosowane do przechowywania i pakowania żywności i napojów, ale nie tylko, o czym przekonacie się dalej. Zastosowania obejmują opakowania jednorazowe i wielokrotnego użytku, plastikowe pojemniki, folie do owijania żywności, sztućce, butelki dla niemowląt, zabawki, itd.
Plastik jest wygodny, lekki, nietłukący i stosunkowo niedrogi. Istnieje jednak ogromne ryzyko, zarówno dla środowiska, jak i zdrowia ludzi z powszechnego używania tworzyw sztucznych.

Problemy dla środowiska są dla nas bardziej oczywiste. Większość tworzyw sztucznych wykonana jest z ropy naftowej, zasobu nieodnawialnego i głównie importowanego. Jak większość z nas wie, tworzą stertę niepotrzebnych odpadów, które rozkładają się setki, a nawet tysiące lat, ale dziś skupię się bardziej na zagrożeniu dla człowieka.

Wszystkie rzeczy, które kupujemy posiadają na opakowaniu oznaczenie cyfrowe w trójkącie. Plastiki oznaczone są jak poniżej:

PETE/PET: Polietylen tereftalanu, stosowany głownie do opakowań jednorazowego użytku, butelek do wody mineralnej, soku, itp. Szereg badań dowiodło, że opakowania PET przy długim składowaniu i wahaniach temperatury wydzielają szereg ftalanów, antymon i inne niezidentyfikowane substancje, które zaburzają gospodarkę hormonalną organizmu.

HDPE: polietylen wysokiej gęstości, używany najczęściej do wyrobu opakowań plastikowych grubszych niż te z PET, uznawany za jeden z bezpieczniejszych materiałów.

PCV lub V: polichlorek winylu, wykorzystywany do produkcji folii spożywczej, wykładzin podłogowych, stolarki okiennej i drzwiowej, rur i kształtek do wykonywania instalacji w budynkach, okładzin do kabli, w medycynie (dreny, sondy, cewniki, strzykawki), płyt gramofonowych, niektórych plastikowych butelek typu squeeze, opakowań do detergentów i „słoików” plastikowych. PCV jest szkodliwy dla zdrowia, został sklasyfikowany jako substancja kancerogenna (nowotwory wątroby). Niektóre badania wskazują, że nadmierna ekspozycja na niego wpływa na płodność i może skutkować częstszymi poronieniami. W procesie produkcji i spalania wydzielane są szkodliwe dioksyny, które są bardziej niebezpieczne od cyjanku potasu.

LDPE: Polietylen niskiej gęstości, stosowany do produkcji różnych pojemników, jako laminat do opakowań tekturowych, części komputerowych, worków plastikowych i innych. Bezpieczniejszy niż większość plastików, ale nie tak bardzo jak 2 i 5.

PP: polipropylen, używany do produkcji tworzyw twardych, ale elastycznych, jak opakowania do lodów, pojemników do sałatek na wynos, słomek, ale także butelek dla dzieci (choć nie zawsze) i pieluch. Uznawany za bezpieczny.

PS: polistyren, stosowany w styropianowych tackach, kartonów jaj, jednorazowych kubkach i miskach, nieprzezroczystych sztućcach plastikowych, przykrywkach do kaw na wynos. Może wydzielać styren, groźną substancję uznawaną za mutagenną i kancerogenną.

Inne: Zazwyczaj poliwęglanowe, stosowana w większości plastikowych butelek dla dzieci, 5-litrowych butelkach do wody, metalowych puszkach do żywności, niektórych kubkach niekapkach. Niestety kod 7 również odnosi się do tzw „zielonych plastików” zrobionych z tapioki, kukurydzy czy ziemniaków – te są EKO jeżeli jest na nich zaznaczone, że bazują na produktach BIO. W przeciwnym razie zawierają BPA (bisfenol A) – kolejną substancję mutagenną i kancerogenną, o której pisałam szerzej TU. Tego oznaczenia należy się wystrzegać.

Kwestie zdrowotne stosowania tworzyw sztucznych wynikają z użycia niezliczonej ilości chemikaliów ropopochodnych do ich produkcji. Niektóre z nich mogą być wymywane do jedzenia i napojów i wpływać na zdrowie człowieka. Ulatnianie się ich wzrasta przy z kontakcie z tłuszczami, podczas ogrzewania oraz wówczas, gdy używamy porysowanych, zużytych tworzyw sztucznych.

Najwięcej w internecie dowiemy się o BPA:

Badania wskazały, że BPA wykryto w moczu u 95% przebadanych dorosłych;
BPA wykryto w krwi pępowinowej i łożysku;
BPA stymuluje rozwój pewnych nowotworów, szczególnie prostaty i raka piersi;
Ekspozycja na BPA w młodości może powodować uszkodzenia genów;
Naukowcy odkryli, że nawet przy małej ekspozycji u myszy, BPA powoduje błędy chromosomalne, które mogą prowadzić do spontanicznych poronień i wad urodzeniowych.
W badaniu u ludzi stwierdzono w 1 badaniu, że kobiety z nawracającymi poronieniami miały ponad trzykrotnie wyższy poziom BPA w ich krwi w porównaniu z kobietami bez historii poronień;
W wieli badaniach wykazano związek BPA z obniżeniem odporności, zmianami behawioralnymi jak nadpobudliwość, zwiększona agresja, czy zaburzenia uczenia się.

Co możesz zrobić aby zminimalizować ryzyko związane ze stosowaniem tworzyw sztucznych:

Wystrzegaj się przede wszystkim oznaczeń recyklingowych 3, 6 oraz 7.
Unikaj stosowania plastikowych pojemników w kuchence mikrofalowej, ponieważ substancje chemiczne są uwalniane z tworzywa sztucznego po podgrzaniu. Najbezpieczniej używać tworzyw szklanych lub ceramicznych., ewentualnie plastikowych z oznaczeniem "bezpieczne do użycia w mikrofali."
Unikaj stosowania woreczków foliowych do przechowywania żywności.
Unikaj butelkowanej wody, chyba że jesteś w podróży.
Jeżeli używasz plastików z poliwęglanu (oznaczenie 7), nie wlewaj ciepłych czy gorących płynów. Zmniejszysz w ten sposób wypłukiwanie szkodliwego BPA.
Unikaj stosowania silnych detergentów do mycia plastików, gdyż mogą przyczyniać się do wypłukiwania związków chemicznych w nich zawartych.
Wyrzucaj natychmiast plastiki, które noszą znamiona zużycia (są zadrapane, pęknięte).

Na koniec przytoczę Wam moje dzisiejsze odkrycie, niestety dość smutne... Od pewnego czasu kupuję jogurty BIO (eko) z Lidla, tak z zasady, że jak mogę mieć coś BIO/EKO w rozsądnej cenie, to nie zastanawiam się i kupuję. A więc kupiłam znowu te jogurty... W domu, wkładając je do lodówki, rzuciłam okiem na oznaczenie recyklingowe na opakowaniu. Zgadnijcie jakie było! Chamskie, bezczelne 6!!! Jedno z najgorszych gówien, że się tak wyrażę, wśród plastików. Poczułam się trochę oszukana. Z jednej strony produkt rzekomo bardziej przyjazny konsumentowi, z drugiej strony opakowany w najgorszy badziew z możliwych. Z ciekawości następnym razem porównam oznaczenia na innych jogurtach. Nie dam się już drugi raz zrobić w balona. Jak kupuję coś z nazwy bardziej zdrowego, to ma to już być zdrowe po całości. Nie akceptuję półśrodków.

Kochani, jestem ciekawa, czy zwracanie uwagę na oznaczenia opakowań plastikowych? Mieliście wcześniej świadomość ich szkodliwości dla zdrowia? Jak się teraz na to zapatrujecie?

Uściski,

Ekoholistka

Źródła:

Dangerandplay

NCBI

PCV

BPA

EPA